Bulgaristan Tarafından Düşürülen Uçaklarımız

İstanbul Yeşilköy’de bulunan 5. Tayyare Alayı Komutanlığı’na ait iki Spitfire uçağı, 9 Şubat 1948’te yeni kurulan radar sistemlerinin testi için havalandı.

Uçuşun amacı radarın menzilinin test edilmesi ve pilotların radar kontrolörü ile koordinasyonlu çalışmasını sağlamaktı. İki uçaktan lider pozisyonunda Pilot Üsteğmen Talat Ülkü, iki numara olarak da Astsubay Çavuş Kemal Menderes uçuyordu. Edirne semalarına gelen uçaklar, kötü hava şartları nedeniyle uçuşlarını zorlukla sürdürebiliyordu. Pilotlar nirengi alamadığı için Bulgaristan hava sahasına girmişlerdi. Bulgar güçleri iki Türk uçağına önce uyarı ateşi açtı. Uçaklar hızlarını azalttılar, daha da alçaldılar. Bu hareketi anlamayan Bulgar uçaksavar bataryaları bu sefer daha kuvvetli atış yapmaya başladılar.Uçaklar isabet aldı. Astsubay Çavuş Kemal Menderes uçağını Karadeniz’e yönlendirdi. Ancak hızla irtifa kaybediyordu. Denize mecburi iniş yaptı. Kokpitten çıksa da Astsubay Çavuş Menderes boğularak şehit oldu.

Üsteğmen Talat Ülkü ise uçağını Bazapol bölgesindeki boş bir araziye indirmeyi başardı. Ancak balçığa saplanan uçak takla attı. Üsteğmen Ülkü, hafif yaralı olarak uçaktan çıktı. Gelen Bulgar askerleri Üsteğmen’i tutukladı. 21 Şubat 1948’de şehit pilotumuzun naaşı sınırda Türk yetkililere teslim edildi. Üsteğmen Talat Ülkü de bir gün sonrasında Türkiye’ye iade edildi. Şubat ayında yaşanan olaylar, Bulgar tarafının özür dilemesi ile kapanmıştı.

 Daha sonra 22 Eylül 1948 günü Edirne’de bir gösteri uçuşu planlanır. Yeşilköy’den kalkan beşli kol Edirne üzerinde Selimiye Camii nirengi alınarak 150 metreden Türk Bayrağı ve forsları görünecek şekilde şehir üzerinde daireler izmeye başlarlar. Kolun 4 ve 5 numarası bir ara istemeden sınırı geçerler. Uçaksavar ateşi başlar. Kolun 4 numarası Asb.Kd.Bçvş. Süleyman Tuna uçakta sarsıntı hisseder. Toplanan kol Tekirdağ üzerinden Marmara’ya çıkar ve Yeşilköy istikametine dönerler. Kolun gerisinde kalan Tuna’yı diğer uçaklar yaklaşarak göz kontrolü yaparlar. Uçağın isabet sonucu yakıt sızdırdığını görürler. Bir süre sonra motor stop eder. Pisti karşılar, iniş takımlarını açar. İrtifası iyice azalan uçak ağaçları budayarak elektrik tellerine takılır ve savrulan iki hangarın ortasına dikey olarak vurup parçalanır. Yanmaya başlıyan uçaktan çıkamayan Tuna’yı Cevdet astsubay çakısıyla bağlarından kurtararak uçak dışına çıkarır. Tuna iki yıllık hastane serüveninden sonra 1950 yılının Nisan ayında Hava Kuvvetleri’nden ilişiği kesilir.

Kaynak: Cem Doğut –  Twitter.

Türk Hava Kuvvetlerinde Astsubaylar Kitabı- Salim Dikduran ve Sn. Çetin Tuna.