Rus Jet Savaş Uçakları Kronolojisi – 2

Soğuk savaş döneminde Rusya – amerika ve avrupa tabir yerindeyse birbirleri ile uçak tasarım yarışına girmiş ve gerçekten her geçen yıl birer ölüm makineleri halina gelen savaş uçakları meydana çıkmış. Dünya savaşlarının ardından jet dönemine giren askeri ve sivil havacılıkta jet uçakları artık özellikle orduların vazgeçilmezlerinden olarak yıllar geçtikçe her anlamda gelişmeler göstermiş. Sizlerle 3 bölümlük yazı dizimizde savaş uçaklarının üreticilerine göre yıllar geçtikçe nasıl geliştiklerini anlatan resimli kronolojiyi paylaşacağız.

İlk bölümde Rusya var. Ruslar Sovyetler birliği zamanlarında, 1947 yılında jet savaş uçaklarını üretip geliştirmeye başlamıştı.

1.Bölüm İçin TIKLAYINIZ.

3. Bölüm İçin TIKLAYINIZ

60’lı yıllara gelindiğinde Levochkin aradan çekilmiş artık savaş Mikoyan-Gurevich, Yakovlev ve Sukhoi arasında kızışıyordu. 1960 yılında Sukhoi Su-7 (Fitter A) ile bir atak daha yapmıştı.

Bir yıl sonra 1961 yılında MikoyanGurevich yine sahynedeydi. Bu kez Mikoyan-Gurevich Mig-21PF/PFS (Fishbed D) tipi uçakla bende varım diyordu.

1961 yılında üretim yapıp listeye sonradan giren uçaklarda vardı. Tupolev listeye giren başka bir şirketti . Tuoplev Tu-28 Fiddler ( Tu-128) Tupolev tarafından üretilen Sovyet yapımı bir jet önleme uçağıydı. Uçak, 1961 hizmete girmiş olup en büyük ve ağır avcı uçağıydı.  198 adet üretilen uçak 1991 yılında üretimden kalkana kadar aktif olarak kullanıldı.

1964 yılında gelindiğinde üç şirket kıyasıya mücadele sonucunda uçaklarını piyasaya çıkardılar. Mikoyan Gurevich Mig-21‘in F versiyonu olan Mikoyan-Gurevich Mig-21PFM ( Fishbed F) modelini çıkarırken Sukhoi’de boş durmayıp Sukhoi Su-11 (Fishpot C) uçağını piyasaya sürüyordu. Yakovlev ise Yak-28P ( Firebar ) ile boy göstermişti. Artık yeni uçakların üretiminden ziyade modernizasyon sözkonusuydu. Geliştirilen uçaklar model mumaralarının arkalarına versiyonlarını belirten harfleri alıyorlardı.

Ve yıl 1965. 1965 yılı Sukhoi’nin yılıydı. Bu yıl piyasaya çıkan tek uçak Sukhoi Su-15 (Flagon A) uçağıydı.

1966 yılına gelindiğinde Mikoyan-Gurevich bu kez sahnedeydi. Mikoyan-Gurevich Mig-21R/S/SM (Fishbed H/J) uçağını piyasaya sürmüştü.

1967 yılında ise Sukhoi yine sahneye çıkmış ve av ve bombardıman uçağı olarak kullanılabilecek Sukhoi Su-24 tipi uçağını piyasaya çıkarmıştı. Bu uçağın en önemli özelliği kanatlarının hareketli olmasıydı. Kanatların hareketi uçağa ekstra hız ve hareket sağlıyordu.

70’li yıllara gelindiğinde şirketler arasındaki savaş kıyasıya devam ediyordu. Yeni modeller üzerinde çalışılırkenbir yanda da daha önce üretilen modeller üzerinde bir takımgeliştirmeler yapılıyor ve uçaklar daha  çok rol üstlenebiliyordu. Daha çok rol olası bir savaşta büyük üstünlük demekti. 1971 yılında Sukhoi Su-15TM (Flagon E/F) ile tekrar sahnedeydi. Yakovlev ise uçak gemisine iniş kalkış yapabilme özelliğine sahip Yakovlev Yak-38 (Forger A) ile piyasadaydı.

1972 yılında şirketler birbirleri ile yarışmaya davam ediyordu. Sukhoi Su-17M (Fitter C) ile tarihteki yerini alırken aynıyıl Mikoyan-Gurevich Mig-21 Bis (Fishbed L/N) tipi uçağını piyasaya çıkarmıştı.

Yıl 1973. Mikoyan-Gurevich Mig-23/M/MF (Flogger B) ve Mikoyan Gurevich Mig-25P (Foxbat A) tipi uçaklarını üretirken Sukhoi ve Yakovlev’den ses çıkmamıştı.

1974 yılında Mikoyan Gurevich  Mig-23 tipi uçağın gelişmiş versiyonu olan Mig-27 (Flogger)‘ı tanıtmıştı. Uçak aynı Mig 23 gibi özelliklere sahipti ancak kara saldırılaı için tasarlanmıştı. Kanatları Mig-23 gibi hareketliydi.

1975 yılında yine canlanma başlamış ve Sukhoi Su-17M2 (Fitter D) tipi uçağını  geliştirmiş ve piyasaya sürmüştü.

1975 yılında Sukhoi sadece Su-17 ile değil birde Su-25‘i piyasaya çıkarmıştı. Sukhoi Su-25 tipi uçağın amerikadaki karşılığı A-10’du.

1976 yılı da diğer yıllara nazaran sessiz geçmiş 1977 yılına gelindiğinde Sukhoi yine sahneye çıkarak Sukhoi Su-17M3(Fitter H) modelini piyasaya sürmüştü.

1978 yılıda sessiz geçmiş gözler 1979 yılında yine şirketlerdeydi. Bakalım hangi uçakları  piyasya süreceklerdi. 1979 yılında Mikoyan Gurevich Mig-23P/ML/MLA (Flogger G) ve Mikoyan-Gurevich Mig-25PD/PDS (Foxbat E) bu kez iki uçak ile  piyasaya yeniden çıkıyordu. Aynı zamanda Mig-25 amerikan casus uçağı SR-71’i yakalayan uçak olarak ün yapmıştı.

Önümüzdeki bölümde 80’li yıllar var.. Devam edecek…..