Yakın Geçmişte Yangın Söndürme Uçakları

Son günlerde ülkemizin çeşitli bölgelerinde çıkarak büyüyen ve uzun sürede söndürülen orman yangınlarında helikopterler yetersizdi, yangınlarla mücadele için yangın söndürme uçakları gerekli, mevcut olan Türk Hava Kurumu’nun yangın söndürme uçaklarının nerede olduğu sorgulanırken yakın geçmişte yangınlarla mücadele hakkında nasıl bir yol izleniyordu? Neler yapılmıştı? Neler yapılacaktı?

Yüksekteki Martı isimli Twitter hesabından paylaşılan bilgilerde bakın o zamanlarda neler planlanmış neler yapılmış?:

M-18 Dromader:

Zirai ilaçlama uçağından yangın söndürme uçağına dönüştürülmüştü. THK’nda 2 ton su taşıma kapasiteli 11 ad. M-18 vardı. Hızlı, çevik, bakımsız pistleri kullanabilen, yangın büyümeden kontrol altına alınmasını sağlayan, pilotlarının hayran olduğu bir uçaktı. THK Üniversitesine yer açmak için depolar boşaltılırken M-18’lere ait tüm parçaların kayıtları kayboldu. Ekonomik darboğazdaki THK, imalatçı Polonyalı PZL şirketinden teknik ekip getirtemedi ve uçaklar durup dururken emekli ayrılmak zorunda kaldı.

TAI ZIU – Zirai İlaçlama Uçağı :

TAI’nin geliştirdiği, ilk uçuşunu 2000’de yapan zirai ilaçlama uçağı. 2001 ekonomik krizinden sonra proje durduruldu. Bir daha kimse adını anmadı. M-18’lerin yerini alabilir miydi? Belki…

TAI S-2E/T:

90’ların sonlarında TAI, faydalı ömürlerini dolduran Deniz Kuvvetleri’ne ait S-2E uçaklarını modernize ederek, 4,5 ton su taşıma kapasitesinde yangın söndürme uçağına dönüştürmeyi teklif etti. Geliştirilen prototip 1999 yılında Orman Bakanlığı’na teslim edildi. Bu uçak, 1999 depremindeki Tüpraş yangınında 38 sorti uçarak söndürme çalışmalarına katılmıştı. Buna rağmen Orman Bakanlığı projeye ilgi göstermedi. Kaynak bulunamadığından proje iptal edildi. Geliştirilen tek prototip 2003’de Arizona Orman İdaresi’ne satıldı.

(Düzeltme: TAI’nin yangın söndürme uçağına dönüştürdüğü S-2’nin ABD’ye satıldığı haberi çıkmasına rağmen, satış gerçekleşmemiş. Uçak halen TAI’de test uçağı olarak kullanılıyor.)

Ayrıca bunlara ek olarak aynı tweet altında paylaşılan bir yorumda ise “Bir dönem de Türk Hava Kuvvetleri bazı C-130 tipi nakliye uçaklarını 10 ton su taşıma kapasiteli yangın söndürme uçağı olacak şekilde modifiye etmişti. Herhangi bir ücret talep edilmeksizin, Orman Bakanlığından talep geldiğinde faaliyetlere katılıyordu.” ifadeleri kullanıldı.

Bu konu hakkında Emekli Hava Tümgeneral Beyazıt Karataş yaptığı açıklamada  Hava Kuvvetlerindeki yangın uçaklarının da 2006 yılından bu yana kullanılmadığını ifade ederek, “Daha önceden orman yangınları ile mücadele amacıyla kullanılan bazı C-130 ulaştırma uçaklarının yangın söndürmede görevleri sırasında sıcaklık yüzünden kanatlarında oluşan hasarların uçuş emniyeti riski yaratması sonucu 2006 yılından itibaren kullanılmadığı bilinmektedir” ifadeleri kullanıldı.

Kaynak: Yüksekteki Martı Twitter Hesabı