Airbus’tan Yeni Karakutu Tasarımı

Karakutu nedir? Uçakların karakutuları nasıl çalışır? Karakutu nasıl çalışır? Karakutu ne renktir?

Bilindiği üzere uçak kazalarının çoğunu açıklığa kavuşturan karakutu cihazlarıdır. Aslında ismi her ne kadar karakutu olsa da uçakların karakutuları normalde ısıya, basınca, yangın gibi dış etkenlere dayanıklı malzemeden yapılan fosforlu turuncu renkli kutulardır. Uçakların çoğunda iki adet kara kutu vardır. Biri kokpit konuşmalarını kaydederken diğeri uçağın yükseklik, motor verileri uçağın konumu gibi parametreleri kaydeder. Ses kaydedicisi kokpitteki son 2 saatlik konuşmaları kaydederken verileri kaydeden cihaz ise uçağın son 25 saatini kaydeder. Kokpit ses kaydedici cihaza Cockpit Voice Recorder kısaca CVR, verileri kaydeden cihaza ise Flight Data Recorder kısaca FDR denilmektedir. İngilizce olarak Flight Recorder olan cihazlar Türkçe’ye çevrildiğinda aslında uçuş kaydedici denirken karakutu oluvermiş. Uçaklar karada kaza geçirdiklerinde, düştüklerinden genelde karakutu bir kaç gün içinde bulunurken derin denizlere, okyanuslara, bataklıklara düşen uçakların karakutularına genelde ulaşılamamakta yada zor ulaşılmaktadır.

Günümüz Karakutu Uçuş veri kaydedici Flight data recorder cihazı:

avrupalı uçak üreticisi Airbus özellikle sularda yaşanan kazalarda karakutulara daha kolay ulaşım sağlamak ve uçağın yerini tespit etmek amacı ile 2019 yılında itibaren yeni nesil karakutuları uçaklarında kullanacağını açıkladı. Cihazın  düşen ve batan uçaktan fırlatılarak su yüzünde çıkacağı ve suyun üzerinde yüzeceği belirtildi. Ayrıca iki ayrı cihazo lan veri kaydedici ve ses kaydedici cihazların da tek cihaz olacağı ve 25 saatlik kayıt edeceği belirtildi. Bu fikrin 2009 yılında Air france ve 2014 yılındaki Malezya uçak kazalarının ardından çıktığı belirtildi. Okyanusa düşen Air france uçağının karakutularına derinlikten dolayı zor ulaşılmış Malezya uçağı ise sır olmaktan öteye gidememişti. fikirdeki gibi bir kara kutu böylesi durumlarda hem kolay bulunacak hemde uçağın son anları hakkında hem detaylı hemde sağlıklı ilgiler sunacaktı.

Airbus’ın Otomatik Açılabilir Uçuş Kaydedicisi (ADFR) olarak adlandırdığı yeni fırlatılabilir kaydedici, L3 Technologies (LLL.N) tarafından üretilecek, kokpit ve uçuş verilerini yukarıda da bahsettiğimiz üzere 25 saate kadar ses kaydı yapabilecek. Fırlatılabilir kara kutu ayrıca, Airbus tarafından A321LR, A330 ve A380 gibi daha uzun menzilli uçakları da hedeflemektedir. Airbus, uzun menzilli uçakların hem fırlatılabilir hem de sabit bir kayıt cihazına sahip olacağını, A320 ailesinden kısa mesafeli uçaklara ” şimdilik”  sabit kayıt cihazlarından ikisinin takılacağını belirtti.