Pilotlar İniş Takımı Fren Isılarını Nasıl Görür?

Uçaklarda en önemli sistemlerden biri de fren sistemleridir. Uçağın inişinden sonra diğer yardımcı sistemlerle ( flap, spoiler v.b) birlikte çalışan uçağın iniş takım frenleri uçağı güvenli mesafede durdrumaya yarar. Genelde hidrolik ile çalışırlar ve kar araçlarında kullanılan frenlere benzerler. Benzeri sistem oldukları için çalışma ısıları önemlidri ve bunun için bu sistemin ısıları devamlı takip edilir. Peki pilotlar iniş takımı balatalarının ve sistemin ısısını nereden nasıl görürler?

Bir kargo şirketine Boeing 757 ve Boeing 767 pilotu olarak göre vepan Ken Hoke bu konu hakkında bir bilgilendirme mesajı paylaştı. Boeing 767 tipi bir uçağın fren sistemi örnek olarak gösterilerek  yapılan açıklama şöyle:

aşağıdaki fotoğrafta Boeing 767 tipi uçağın 767 fren sıcaklık göstergesini görmektesiniz.

Her kutu bir ana iniş takımı terker frenini temsil eder. Sıcaklık değerleri: 0-9 arasındadır.

sıcaklık eğer  0 ile 2  arasında ise frenlere dokunabilecek kadar daha ısınmamış ve normaldir. ( Fotoğraf Incheon Havalimanı’na  iniş sonra çekilen fotoğraf olup  hafif frenleme olduğu için değer normal)

Normal Aralık: 3-4

Yüksek Aralık: 5-9 ( fren sıcaklık uyarı ışığı yanar)

varışdan 15 dakika sonra, tüm sıcaklıklar 4 veya daha az ise, hemen kalkış yapmak için hazırlık yapılabilir.

Herhangi bir fren 5 veya üzeri ise, kalkış için 75 dakika ve üzerinde beklenmesi gerekmekte.

Uçulan günün sıcak olması, maksimum iniş ağırlığı, kısa pist, yüksek irtifada bulunan Havaalanına iniş frenlerin daha çok ısınmasına neden olabilir.

5 veya 6: tekerlek sigorta fişlerini kablolarını ve diğer cihazları eritebilir, iniş takımı latiklerinin patlamasına neden olabilir.

7 ile 9: Pistten çıkılır ve durulur.. Kimse tekerleklerin yanına gitmez. Yangına ve lastiklerin patlamalarına sebep olabilir. Havaalanı itfaiyecileri ARFF ekipleri iniş takımlarını takip eder. Lastik, tekerlek ve fren değişimi gerekebilir. Sebepleri Acil iniş, iptal edilen kalkış  kalkış, vb nedenlerden olabilir. Frenlerin o andaki sıcaklıkları: türüne bağlı olarak 371 °C -427 °C  arası olmaktadır.

Biz örnek olarak Boeing 767 tipi uçağın fren sistemi ısılarını pilotların nasıl tespit ettiğini ve fren ısılarının operasyonlara ne gibi etkilerinin olduğunu anlatmaya çalıştık. Tahminen aynı sistem bütün uçaklarda mevcut. Ama türlerine göre göstergeleri yada operasyon şekiller değişiklikler gösterebilir.