Türk Hava Yolu Şirketleri MAX Krizini Nasıl Aşacak?

Çok kısa sürede Lion Air ve Ethiopian kazaları ile iki uçak kaybeden Boeing’in MAX krizi küresel bir krize dönüşmüştü. Çoğu şirket olayların ardından Boeing 737 MAX tipi uçaklarını yere indirince amerikalı uçak üreticisi de uçaklardaki kazalara neden olan yazılımın değiştirilmesi için harekete geçmişti.

Ülkemizde bu uçaktan siparişi olan ve kullancak olan 3 şirket var. Türk Hava Yolları, Corendon ve SunExpress. Teslim edilen ve teslim alınacak ancak bu sebepten dolayı yerde olan uçak sayısı ise toplamda 30 – 35 adeti buluyor. Bu oran ise Türkiye’deki havayolu şirketlerinin toplam uçak sayısının %5’ini oluşturmakta.

Yaklaşan yaz sezonunda 30 – 35 adet  arası uçak muhtemelen yaz sezonuna kadar yerde olacak. Yaz sonundan sonra da çalışıp çalışmayacakları ise henüz kesin değil. Boeing sorunu çözdük dese de artık bu uçağın sertifikasyon süresinde hiç bir konu atlanmayacağı için bu sürenin dahada uzayacağı gözüyle bakılmakta. Herşey tamam artık uçacak dendiğinde ise bu kez bakalım yolcuların bu uçağa karşı tepkileri ne olacak? Bunlarda diğer karşılaşılacak ve süreci uzatabilecek konular.

Bu kriz devam ederken yukarıda da bahsettiğim üzere yaklaşan yaz sezonu geçtiğimiz yaz sezonu gibi yoğun geçerse ki geçecektir eğer Türk Hava Yolu şirketlerinin Boeing 737 MAX krizine karşı bir planları yoksa muhtemelen sezonda onları oldukça zor günler bekliyor olacak.

Peki şirketler krizi nasıl atlatabilir? Krize karşı nasıl bir önlem alabilirler ya da şirketler kriz karşı bir önlem aldılar mı?

Geçtiğimiz aylarda iflasını veren ve filosunda yaklaşık olarak 100 adet dar gövdeli uçağa sahip olan Hindistan havayolu şirketi JET Airways’ın çoğu uçağı bizim Türk şirketler için krizi atlatmaya yardımcı olacak bir alternatif olabilir. İflasını veren şirketin uçaklarının bir kısmı Avolon, GECAS, AerCap gibi ülkemiz havayolu şirketlerinin de çalıştığı leasing şirketlerinden kiralık olarak Jet Airways şirketinde çalışmaktaydı. Yine buna keza Germania, Wow Air, Small Planet gibi şirketlerin çoğu uçağı yine aynı şirketlerdendi.  Şirketlerin iflası ile birlikte bu kiralık  uçakların çoğu şirketlere geri döndü ve kenarda beklemekte. Hatta yine Hindistan havayolu şirketi Spicejet bu fırsattan istifade Jet Airways’ın uçmayan uçaklarını kiralayıp kullanmaya başladı bile. Yaklaşık 35 adet uçağın yerde olduğu bu zamanda bu şirketlerdeki uçaklar ülkemiz havayolu şirketlerini yoğunluğun olması beklenen yaz sezonunda rahatlatacaktır. Zira çoğu şirket şimdiden planlarında olmayan uçakları kiralamaya başladılar ve haberlerini sizlerle zaman zaman elimizden geldiği kadar paylaşıyoruz.

Tabi ki şirketlerin planlamaları vardır. Ancak bir anda sürpriz gibi gelen bu duruma nasıl bir plan uygulayacaklarını önümüzdeki günlerde göreceğiz.