Boeing 777 – Kendi kendini trimlemeyen, manual olarak da trimlenemeyen tek uçak!

Merhaba,

Boeing 777 konusunda yazı serime devam ediyorum.

Bildiğimiz gibi uçakların çoğunda elevator trim manual olarak pilot tarafından yapılır. Pilotun switch ile gönderdiği trim komutları direkt olarak elevator’ü hareket ettirir.
FBW ile uçan Airbus uçaklarında ise elevator trim tamamıyla otomatiktir, uçağın FBW’ı tarafından yapılır.

777’de ise ne manual trimleme vardır, ne de otomatik trimleme.

777’nin FBW sistemi Airbus’ın FBW sisteminden kat be kat daha gelişmiştir. Boeing trim konusunda 777’de sıra dışı bir sisteme geçmiştir.

Öncelikle 777’de trim pilot tarafından verilmez.
Uçak da otomatik trim yapmadığına göre, uçağın hız trimi nasıl ayarlanır? Lövyedeki trim switchleri neden vardır? Bu switchler ne işe yarar?

777’de bu noktada “FBW Trim Reference Speed” adında bir kavramla karşılaşırız. Bu, FBW’ın uçağı trimleyeceği hız anlamına gelir.
Lövyedeki trim switchleri, bu hızı arttırmaya ve azaltmaya yarar.
Bu switch hareket ettirildiğinde PFC’lere komut gönderilir.
PFC’ler de seçilen FBW Trim Ref hızına uçağı trimler.

Yani 777 de, ekip uçağı trimlemez, FBW otomatik trim yapmaz.
Pilot trimlenecek hızı seçer, FBW ise bu hıza uçağı trimler.
Ayrıca config değiştiğinde (flap, iniş takımı açıldığında) yeniden trimlemeye gerek duyulmaz.
Uçağın hızı ile FBW Trim Ref Speed aynı olduğu sürece lövye serbest bırakıldığında uçak olduğu gibi uçar.
Ancak uçak yerdeyken bazı şeyler değişir, trim switchleri direkt olarak stabilizeri hareket ettirir.

Bu bilgiler sadece Flight Controls NORMAL mod için geçerlidir. Direct ve Secondary modda çoğu şey farklı çalışır. Ayrıca buradaki bilgiler sadece lövye üzerindeki trim switch’inin kullanımını açıklar. Trim lever’ın işlevi tamamıyla farklıdır.

Halil Kamaz