Yüksek Uçan Her Uçak Yakıttan Tasarruf Eder mi?

Paylaş
 

Selamlar, havacılar olarak bildiğimiz gibi; yüksek irtifada uçan her uçak, alçak irtifaya göre daha az yakıt yakar ve daha hızlı uçar. Ancak, bu her zaman böyle olmuyor..

Uçakların uçabileceği maksimum irtifaları hepimiz biliyoruz. Örneğin bir 777-300ER, maksimum 43.100 ft irtifada uçabilir. Ancak buradaki asıl sorun, aslında uçak her zaman bu irtifada uçamaz. Peki neden?

777-300ER uçağının maksimum kalkış ağırlığı 351~ tondur. 351 ton ağırlıkta kalkan bir 777-300ER kesinlikle 43,100 ft irtifada uçamaz. Çünkü uçağın ağırlığı fazladır, 43,100 ft’de uçak bu ağırlıkta sorunsuz uçabilecek kadar güçlü değildir. Buradan basitçe maksimum irtifanın uçağın boşken uçabileceği maksimum irtifa olduğunu anlıyoruz.

Uçaklarda OPT (OPTIMAL) ve MAX (Maximum) olmak üzere iki, 777’de RECMD (Recommended) irtifa ile toplam 3 irtifa bilgisi vardır.

Optimal irtifa uçağın o anki ağırlığı, yakıtı, rotası ve hızına göre uçabileceği uygun irtifadır. Bu irtifa uçak için en güvenli irtifadır diyebiliriz.

Maximum irtifa ise o anki ağırlığı, yakıtı, rotası ve hızına göre uçabileceği en yüksek irtifadır. Bu irtifada uçak tam olarak limitte olduğu için yakıt tasarrufu kavramı ortadan kalkar.

RECMD irtifası ise uçağın bilgisayarı tarafından önerilen irtifadır. Burada mantık ön plandadır. Örneğin fotoğrafta Optimal irtifası 34.600 ft olan bir 777-300ER’ın RECMD irtifasının 35.000 ft olduğunu görüyoruz. 400 ft daha yüksek uçmak uçağın hesaplamalarına göre bize yakıt tasarrufu sağlıyor, bu yüzden bu irtifa öneriliyor.

Peki, optimal irtifanın üzerinde uçarsak, yakıt tasarrufu yapabilir miyiz?

Optimal irtifanın 2000 ft üzerine çıktığınız zaman 777-300ER için %1 – %2 civarı yakıt sarfiyatı artar. Çünkü artık limitleri zorlamaya başlamışızdır. Uçağı optimal irtifanın üzerinde uçurmaya çalışırsak, uçağın level uçuştaki AoA derecesi artar. Bu da sürtünmeye sebep olur, oluşan sürtünme sonucu motorlar belirlenmiş hızı yakalamak için daha fazla güç kullanırlar. Bu da yüksekten uçan bir uçağın aksine daha fazla yakıt yakmasına sebep olur.

777-300ER için optimal irtifanın 4000 ft üzerinde uçulursa yakıt sarfiyatı %5, 8000 ft üzerinde uçulursa %14’e kadar artar.

Kısaca, yüksek uçmak her zaman yakıt tasarrufu sağlamaz, aksine yakıt sarfiyatını artırır. Ancak dünya üzerinde uçan uçaklar limitler dahilinde uçuşlarını gerçekleştirdiği için herhangi bir yakıt sorunu oluşmaz..

İyi uçuşlar.

Halil Kamaz

Bu yazı 4066 kere okundu.
  • Site Yorum
  • Facebook Yorum

Bir yorum bırak

Bir yorum bırak

YAZAR HAKKINDA

Yazdığım teknik konuların operasyonel bilgileri, yazının konu edindiği uçakta bulunan sistem çalışma prensibini esas alır. Farklı uçaklarda aynı sistem farklı algoritma ile çalışabilir.
Facebookta bizi bulun
ARŞİV