Pistlerin Üzerindeki Sayılar Ve Harfler Ne İşe Yarıyor?

Merhabalar Havacılık Meraklıları

Daha önceki yazımızda pistlerin üzerindeki çizgilerin ne işe yaradıklarını yazmış ve sizlerle BURADA paylaşmıştık. Şimdi ise pistlerin üzerindeki sayıların ve harflerin ne işe yaradıklarını inceleyelim.

Havacılık ile uzaktan yakından ilgilenenler pistlerin her iki başındaki sayıları, numaraları, yanlarındaki harfleri görmüş ve merak etmiştir.  Peki bu sayılar ve harfler ne işe yarıyor?

Bilindiği üzere dünya üzerindeki tüm yönler 360 derecelik parçalara bölünmüştür.  Pistler 360 derecelik harita sistemindeki heading açılarına göre adlandırılırlar, Örneğin 0º  Kuzeyi, 180° Güneyi, 90° Doğuyu ve 270° Batıyı temsil eder. Pistlerin üzerindeki sayılarda bu yönleri belirtir. Bu yönler aynı zamanda havacılıkta  “heading” terimi olarak bilinen uçuş başını da temsil eder. Peki bu numaralar neden çift hanelidir? Örneğin İstanbul Atatürk Havalimanı 05-23 pistinin örnek alalım. 2-3  yani 23 olan yön 230 yönünü temsil eder. 3 haneli değerlerde son hanedeki sayı silinir.  yani 230 değeri 23 olarak okunur. 05 değerinde ise son hanedeki 0 sayısı başa gelir. Yani uçak 05 pistine inerken uçuş başı 50°’dir. Bu yönler kullanılırken coğrafi değil manyetik pusulanın değerleri kullanılır. Pistlerin iki tarafında da numaralandırılmış olmasının sebebi ise iki tarafından iniş ve kalkış yapılabilmesidir.Peki bazı pist numaralarının yanlarında L, C, R ve T harfler vardır. Bu harfler nedir ne işe yarar?

Bazı havalimanlarında aynı doğrultuda birden fazla pist bulunur. Örneğin Antalya Havalimanı. Antalya Havalimanı’nda aynı doğrultu 18/36 yönünde 3 adet pist bulunmakta. Bunların ayrılmasında bu bahsettiğimiz hafler kullanılıyor. İniş yapılan doğrultuya göre pist numarasının arkasına uygun harf konulur. Örneğin 36L ( 36 sol pistini “left” ), 36C (36 merkez pistini “center”) ve 36R ( 36 sağ pisti “right”). Birde bu harflerden başka T harfi vardır. T harfi ise manyetik kuzeye yakın olan havalimanlarında kullanılır. Örnek verecek olursak Kanada’nın kuzeyinde yer alan Alert havalimanı pistleri 05T/23T şeklindedir.

( Daha öncelerde örneğini vermiş olduğumuz İstanbul Atatürk Havalimanı’nın 05-23 pisti manyetik kuzey her yıl Rusya’ya doğru belli bir oranda kaydığı için değişikliğe uğramış ve daha önceleri 06-24 pisti olarak bilinirken bu değişiklik yüzünden 05-23 olarak değiştirilmişti.)

Konu hakkında aşağıdaki videoyu da izlemenizi öneririz.